Artykuły
Chemia
Chemia
I. Podstawa prawna
Przedmiotowy system oceniania z chemii w gimnazjum opracowany został w oparciu o:
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 roku w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz.U. z 2004r. Nr 199,poz. 2046).
2. Podstawę programową z chemii.
3. Wewnątrzszkolny System Oceniania w Gimnazjum w Boleszkowicach
II. Program nauczania oraz obowiązujące podręczniki
Program nauczania chemii w gimnazjum „Chemia nowej ery”.
Podręczniki:
Klasa III Tytuł: „Chemia nowej ery” |
Cele ogólne oceniania:
- rozpoznanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań programowych;
- poinformowanie ucznia o poziomie osiągnięć edukacyjnych z chemii i postępach w tym zakresie;
- pomoc uczniowi w samodzielnym kształceniu chemicznym;
- motywowanie ucznia do dalszej pracy;
- dostarczanie nauczycielowi informacji zwrotnej na temat efektywności nauczania, prawidłowości doboru metod i technik pracy z uczniem.
W szczególności ocenie podlegają następujące osiągnięcia edukacyjne:
- Znajomość i umiejętność korzystania z terminów i pojęć chemicznych do opisu zjawiskwłaściwości, w tym:
- odpowiedź ucznia udzielana na lekcji;
- dyskusja prowadzona na lekcji;
- poprawne stosowanie sprzętu chemicznego;
- opisywanie doświadczeń, prowadzenie obserwacji i wyciąganie wniosków;
- rozwiązywanie zadań domowych.
- Umiejętność przeprowadzania obliczeń w różnych sytuacjach praktycznych, w tym:
- rozwiązywanie zadań związanych ze stosowaniem praw chemicznych;
- przygotowywanie roztworów o określonym stężeniu procentowym;
- rozwiązywanie zadań związanych ze stężeniem procentowym;
- obliczanie gęstości substancji (w oparciu o wzór);
- obliczanie składu procentowego mieszanin i związków chemicznych;
- obliczanie zawartości jednego ze składników )w mieszaninie lub związku chemicznym).
- Umiejętność odczytywania i korzystania z informacji przedstawionej w formie tekstu, tabeli, wykresu, rysunku, schematu i fotografii i oraz przetwarzania i interpretowania tych informacji, w tym:
- praca z podręcznikiem, literaturą popularnonaukową i programami komputerowymi;
- analiza diagramów, wykresów, schematów, tabel i rysunków.
- Umiejętności stosowania zintegrowanej wiedzy do objaśniania zjawisk przyrodniczych, wskazywania i analizowania współczesnych zagrożeń dla człowieka i środowiska, w tym:
- twórcze dyskusje poruszających problemy zagrożeń i ochrony środowiska;
- praca metodą projektów;
- analiza wyników badań środowiska przeprowadzonych przez uczniów w najbliższej okolicy.
- Umiejętność stosowania zintegrowanej wiedzy do rozwiązywania problemów, w tym:
- twórcze rozwiązywania problemów – dostrzeganie i analiza problemu oraz planowanie metod jego rozwiązania;
- twórcze projektowanie eksperymentów chemicznych wykonywanych na lekcji lub w domu – kojarzenie faktów, przeprowadzanie obserwacji i wyciąganie wniosków;
- rozwiązywanie zadań – wypisywanie danych i szukanych, określanie toku postępowania, przedstawianie wyników i ich interpretacja.
Formy aktywności podlegające ocenie:
- wypowiedzi ustne (przynajmniej raz w semestrze) np.: swobodna wypowiedź określony temat, charakteryzowanie przemian chemicznych, odpowiedź potwierdzająca znajomość symboliki pierwiastków chemicznych,umiejętność wnioskowania przyczynowo-skutkowego itp. przy odpowiedzi ustnej obowiązuje znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, w przypadku lekcji powtórzeniowych z całego działu.
- wypowiedzi pisemne:
- kartkówki obejmujące materiał z trzech ostatnich lekcji (nie muszą być wcześniej zapowiedziane, ale mogą).
- sprawdziany podsumowujące poszczególne działy (sam sprawdzian oraz jego formę należy zapowiedzieć, co najmniej tydzień wcześniej).
- sprawdziany okresowe (semestralne lub całoroczne raz w semestrze nauczyciel może przeprowadzić sprawdzian podsumowujący wiadomości ucznia z większej partii materiału - kompendium z chemii obejmujące zadania z treścią przygotowujące uczniów do egzaminu gimnazjalnego).
Przyłapanie ucznia na niesamodzielnej pracy podczas tzw. kartkówki, na sprawdzianie lub pracy klasowej wiąże się z otrzymaniem oceny niedostatecznej oraz zakończeniem pracy.Przez niesamodzielną pracę należy rozumieć: odwracanie się, rozmawianie, odpisywanie, przepisywanie, itp.
- wkład pracy w przyswojenie wiedzy na lekcji bieżącej (krótkie wypowiedzi na lekcji, praca w grupie, obserwacja doświadczeń i wyciąganie wniosków itp.).
Będą oceniane za pomocą tzw. „plusów” zapisanych w tzw. zeszycie aktywności, które zostaną następnie przeliczone na oceny. Uczeń otrzyma ocenę bardzo dobrą, gdy zgromadzi cztery plusy (przy jednej godzinie chemii w tygodniu) bądź pięć (przy dwóch godzinach w tygodniu). W przypadku dużego wkładu pracy na lekcji uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą lub dobrą.
- umiejętności doskonalone w domu (praca domowa).
Będzie oceniana w skali celujący-bardzo dobry – dobry – dostateczny – dopuszczający. Za brak zadania domowego uczeń otrzymuje „minus”. Otrzymanie przez ucznia trzech minusów jest równoznaczne z oceną niedostateczną wpisywaną do dziennika. W przypadku, gdy uczeń zostanie przyłapany na odpisywaniu pracy domowej (np. na przerwie), zostaje ukarany wpisem w postaci oceny niedostatecznej do dziennika. Osoba, która udostępniła materiał do przepisania otrzymuje negatyw w formie uwagi do dziennika i minusa.
- zeszyt przedmiotowy obowiązkowy– sprawdzany jeden raz w ciągu semestru.
Na ocenę za prowadzenie zeszytu przedmiotowego wpływają: poprawność i systematyczność w zapisie notatek, bieżące zapisy stanowiące odpowiedzi na zadane treści z prac domowych, walory estetyczne, zapis tematów lekcji, numerów jednostek lekcyjnych oraz dat, opracowania graficzne oraz zadania domowe z danego miesiąca.
- brak zeszytu przedmiotowegow przypadku, gdy była zadana praca domowa, zostaje odnotowany jako „minus” w zeszycie aktywności.
- prace dodatkowe (opracowanie referatu, dramy, pomocy multimedialnych na zadany temat, opracowania oparte na innych źródłach niżpodręcznik, plansze, rysunki, okazy wzbogacające zbiory i inne) – uczeń otrzymuje ocenę w skali celujący – bardzo dobry – dobry – dostateczny – dopuszczający.
- za czynny udział w zajęciach pozalekcyjnych związanych z poszerzaniemgruntowaniem wiadomości z chemii uczeń otrzymuje dodatkowe oceny (także celujące).
Sposób oceniania:
- Oceny cząstkowe wyrażane są cyfrowo w skali 1-6. W ciągu semestru (przy jednej godzinie tygodniowo) uczeń powinien uzyskać przynajmniej cztery oceny cząstkowetym co najmniej dwie z pracy pisemnej).
- Ocena klasyfikacyjna wyrażana jest słownie wg skali: celujący, bardzo dobry, dobry, dostateczny, dopuszczający, niedostateczny.
- W przypadku wypowiedzi pisemnych przyjmuje się skalę punktową przeliczaną na oceny cyfrowe wg kryteriów:
100 – 95 % |
- ocena celująca |
94 – 80 % |
- ocena bardzo dobra |
79 – 65 % |
- ocena dobra |
64 – 50 % |
- ocena dostateczna |
49 – 35 % |
- ocena dopuszczająca |
34 – 0 % |
- ocena niedostateczna |
- Ocenę celującą uczeń uzyskuje w przypadku, gdy osiągnie 100% punktów i rozwiąże zadanie dodatkowe lub gdy osiągnie 100% punktów a jego wiedza odbiega poziomempozostałych uczniów, a sprawdzian wg uczniów był trudny.
- Nauczyciel oddaje sprawdzone prace pisemne w terminie dwóch tygodni.
- Uczeń ma prawo do zgłoszenia przed lekcją, bez żadnych konsekwencji raz (przy 1 godzi. lekcyjnej w tygodniu) bądź dwa razy (przy 2 godzinach lekcyjnych tygodniowo) w ciągu semestru tzw. nieprzygotowanie do lekcji (z wyjątkiem zaplanowanych sprawdzianówkartkówek, lekcji powtórzeniowych).
- Klasyfikacji semestralnej i rocznej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym większe znaczenie mają oceny ze sprawdzianów, w drugiej kolejności są odpowiedzi ustne i kartkówki. Inne oceny mają charakter wspomagający. Przyjęty został współczynnik: prace klasowe 40% (przelicznik 0,4), sprawdziany 30% (przelicznik 0,3), kartkówki + odpowiedzi ustne 20% (0,2), aktywność + ćwiczenia + praca domowa 10%. Ocena roczna opiera się na średniej arytmetycznej ze średnich semestralnych (dodatkowo brane będzie pod uwagę zaangażowanie i wkład pracy ucznia).
Zasady poprawiania ocen:
- Uczeń może poprawić ocenę niedostateczną ze sprawdzianu lub pracy klasowej (testu)terminie ustalonym obopólnie przez siebie i nauczyciela przedmiotu. Brana jest pod uwagę ocena z poprawy.
- Uczeń może poprawić ewentualnie oceny wyższe od niedostatecznej, ale po uzgodnieniu z nauczycielem;
- Uczeń, który był nieobecny na zapowiadanym sprawdzianie lub teście (pracy klasowej), musi napisać pracę zaliczeniową (pod warunkiem, że jego nieobecność została usprawiedliwiona). Uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną, jeśli był nieobecny tylkogodzinie lekcyjnej w dniu pisania pracy klasowej (testu) i nie przedstawił usprawiedliwienia nieobecności, a także gdy odmówił pisania pracy.
- W przypadku, gdy uczeń zgłosi chęć uzupełnienia braków z przedmiotu, nauczyciel chętnie udzieli pomocy;
- Oceny uzyskane z kartkówek nie podlegają poprawie;
- Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie może napisać sprawdzianu lub testu w określonym terminie, wówczas ma obowiązek napisać sprawdzian w innym terminie, ustalonymnauczycielem;
- Nauczyciel może wyrazić zgodę na poprawę ocen z kartkówek lub zadań domowych.
Uczniowie z dysfunkcjami orzeczonymi przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne
- Uczniowie posiadający informację o dostosowaniu poziomu wymagań edukacyjnychich możliwości - otrzymują ocenę dopuszczającą po uzyskaniu 30 % punktów testu, sprawdzianu lub kartkówki.
- W przypadku uczniów posiadających orzeczenie Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej o dysleksji i dysgrafii przy ocenie zadań i prac pisemnych, błędy wynikająceorzeczonych dysfunkcji nie rzutują na ocenę.
- Uczniowie posiadający opinie o wydłużonym czasie pracy wydłuża się czas prac pisemnych lub przewiduje się mniejszą ilość zadań.
- Uczniowie mający orzeczenie o trudnościach w pisaniu, mogą zaliczać kartkówkisprawdziany ustnie, na zajęciach wyrównawczych zgodnie z zaleceniami Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
- Uczniom z upośledzeniem w stopniu lekkim obniża się wymagania programowe, a prace pisemne zalicza się na poziomie 50 % uzyskanych punktów, stosując przeliczanieoceny wg przyjętej skali.
Sposoby informowania uczniów i rodziców.
- Na pierwszej godzinie lekcyjnej uczniowie zostają zapoznani z powyższym PSOwymaganiami na poszczególne oceny.
- Oceny cząstkowe są jawne, oparte o opracowane kryteria.
- Wszystkie prace pisemne nauczyciel przechowuje w szkole, przy czym są one do wglądu dla uczniów i ich rodziców. Prace pisemne są przechowywane w szkole do końca bieżącego roku szkolnego.
- O ocenach cząstkowych z przedmiotu informuje rodziców wychowawca (zeszyt kontaktów). O ocenach cząstkowych lub końcowych za pierwszy semestr informuje się rodziców na zebraniach rodzicielskich, udostępniając zestawienie ocen lub w czasie indywidualnych spotkań z rodzicami (np. dni otwarte).
- Miesiąc przed końcem semestru (roku szkolnego) nauczyciel informuje uczniaprzewidywanej ocenie.
Wymagania ogólne na poszczególne stopnie szkolne:
- Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
- opanował wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, będące efektem jego samodzielnej pracy,
- prezentuje swoje wiadomości posługując się terminologią chemiczną,
- potrafi stosować zdobyte wiadomości w sytuacjach nietypowych,
- formułuje problemy i rozwiązuje je w sposób twórczy,
- dokonuje analizy lub syntezy zjawisk fizycznych i przemian chemicznych,
- wykorzystuje wiedzę zdobytą na innych przedmiotach,
- potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł informacji,
- bardzo aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym,
- wykonuje dodatkowe zadania i polecenia,
- wykonuje twórcze prace, pomoce naukowe i potrafi je prezentować na terenie szkoły i poza nią,
- w pracach pisemnych osiąga najczęściej 100% punktów możliwych do zdobycia i odpowiada na dodatkowe pytania,
- bierze udział w konkursach chemicznych na terenie szkoły i poza nią;
- wzorowo prowadzi zeszyt przedmiotowy.
- Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
- opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania,
- wykazuje szczególne zainteresowania chemią,
- potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów w nowych sytuacjach,
- bez pomocy nauczyciela korzysta z różnych źródeł informacji,
- potrafi planować i bezpiecznie przeprowadzać doświadczenia chemiczne,
- sprawnie posługuje się sprzętem laboratoryjnym,
- wykonuje prace i zadania dodatkowe,
- prezentuje swoją wiedzę posługując się poprawną terminologią chemiczną,
- aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym,
- w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga od 90% do 100% punktów możliwych do zdobycia,
- zeszyt ucznia zasługuje na wyróżnienie.
- Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
- opanował wiadomości i umiejętności bardziej złożone i mniej przystępne, przydatne i użyteczne w szkolnej i pozaszkolnej działalności,
- potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów typowych, w przypadku trudniejszych korzysta z pomocy nauczyciela,
- posługuje się i zna sprzęt laboratoryjny,
- wykonuje proste doświadczenia chemiczne,
- udziela poprawnych odpowiedzi na typowe pytania,
- jest aktywny na lekcji,
- w pracach pisemnych osiąga od 70% do 89% punktów,
- prowadzi prawidłowo zeszyt przedmiotowy.
- Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
- opanował wiadomości i umiejętności przystępne, niezbyt złożone, najważniejsze w nauczaniu chemii, oraz takie które można wykorzystać w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych,
- z pomocą nauczyciela rozwiązuje typowe problemy o małym stopniu trudności,
- z pomocą nauczyciela korzysta z takich źródeł wiedzy jak: słowniki, encyklopedie, tablice, wykresy, itp.,
- wykazuje się aktywnością na lekcji w stopniu zadowalającym,
- w przypadku prac pisemnych osiąga od 50% do 69% punktów,
- posiada zeszyt przedmiotowy i prowadzi go systematycznie.
- Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
- ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem, ale nie przekreślają one możliwości dalszego kształcenia,
- wykonuje proste zadania i polecenia o bardzo małym stopniu trudności, pod kierunkiem nauczyciela,
- z pomocą nauczyciela wykonuje proste doświadczenia chemiczne,
- wiadomości przekazuje w sposób nieporadny, nie używając terminologii chemicznej,
- jest mało aktywny na lekcji,
- w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga od 30% do 49% punktów,
- prowadzi zeszyt przedmiotowy.
- Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
- nie opanował wiadomości i umiejętności określanych podstawami programowymi, koniecznymi do dalszego kształcenia,
- nie potrafi posługiwać się sprzętem laboratoryjnym,
- wykazuje się brakiem systematyczności w przyswajaniu wiedzy i wykonywaniu prac domowych,
- nie podejmuje próby rozwiązania zadań o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela,
- wykazuje się bierną postawą na lekcji,
- w przypadku prac pisemnych osiąga od 0% do 29% punktów,
- nie prowadzi systematycznie zapisów w zeszycie przedmiotowym.
opracowała Helena Śpiewak